Productmanagement en innovatiemanagement zijn beide cruciaal voor het stimuleren van bedrijfsgroei, maar ze hanteren verschillende benaderingen. In The Product Manager’s Handbook van Linda Gorchels wordt productmanagement gepresenteerd als een gestructureerd raamwerk met de 4R’s (Reinforce, Renew, Resurrect, Retire) en de 3C’s (Concept, Create, Commercialize) om producten gedurende hun hele levenscyclus te beheren.
Het Innovation Management Framework van Innovation360 biedt daarentegen een bredere kijk: het omvat niet alleen producten, maar ook processen, organisatiestructuren en businessmodellen.
Dit artikel onderzoekt hoe deze twee raamwerken op elkaar inwerken. Overlappen ze? Breiden ze elkaar uit? Of botsen ze juist? En vooral: hoe kunnen bedrijven beide inzetten voor betere resultaten?
Innovatie vs. Productmanagement: Scope en Focus
Het Innovation Management Framework van Innovation360 definieert meerdere soorten innovatie, dus niet alleen producten:
Producten
Processen
Organisatiestructuren
Managementsystemen
Productiemethoden
Businessmodellen
Diensten
Deze bredere focus betekent dat productmanagement gezien kan worden als een onderdeel van het innovatieraamwerk. Toch is het interessant om te bekijken hoe beide raamwerken hun processen, portfolio’s en besluitvormingsstrategieën structureren.
Portfoliomanagement: Andere Indelingen, Zelfde Doel
Beide raamwerken leggen nadruk op portfoliomanagement, maar categoriseren elementen op verschillende manieren:
Het Horizon Model van Innovation360 groepeert innovatie op basis van onzekerheidsniveaus:
Horizon 1: Incrementele verbeteringen
Horizon 2: Opkomende kansen
Horizon 3: Radicale innovatie
Het Productmanagement-portfolio groepeert producten op basis van hun levenscyclusfase:
Bestaande producten
Nieuwe producten
R&D-initiatieven
Hoewel The Product Manager’s Handbook wel spreekt over de balans tussen doorbraakkenmerken en incrementele aanpassingen, biedt het geen gestructureerde methode daarvoor. Het Innovation360-raamwerk koppelt deze balans expliciet aan innovatiestrategie, met tools als PESTLED, scenarioplanning en InnoSurvey om budgetten en focusgebieden te definiëren.
Processen: Upstream vs. Downstream Focus
Het productmanagementproces richt zich op twee hoofdgebieden:
Upstream Productmanagement: Richt zich op strategische productplanning en -ontwikkeling vóór de lancering. Omvat de fasen Concept, Create, Commercialize.
Downstream Productmanagement: Beheert uitvoering en optimalisatie zodra het product op de markt is. Omvat Reinforce, Renew, Resurrect, Retire.
Het Innovation360-raamwerk benoemt drie brede innovatiefasen:
Imagine: Ideeontwikkeling en clusteren
Innovate: Ontwikkeling en hypothesevorming
Ignite: Experimenten en prototypes
Op het eerste gezicht lijken deze op elkaar. Innovation360 verfijnt de aanpak verder met drie procesmodellen:
The Classical Process: Ideevorming, selectie, besluitvorming, ontwikkeling, commercialisatie
The 3i Process: Gericht op snelle innovatiesprints
The 5i Process: Diepgaande aanpak met Identify, Iterate, Incubate, Intensify, Institutionalize
Beide raamwerken bestrijken de volledige levenscyclus van een product. Productmanagement richt zich meer op bestaande producten en uitvoering, terwijl innovatiemanagement juist structuur biedt bij het verkennen van nieuwe kansen en omgaan met onzekerheid.
Innovatie Initiëren: Waar Komen Ideeën Vandaan?
In The Product Manager’s Handbook worden nieuwe productinitiatieven vaak getriggerd door portfoliohiaten, levenscyclusoverwegingen of externe trends (technologie, industrie, marktveranderingen, gebeurtenissen). Het boek benoemt 19 bronnen van nieuwe ideeën, met nadruk op de rol van lead customers bij het ontdekken van marktkansen.
Daarnaast bevat het raamwerk gestructureerd onderzoek via marktanalyse, klantinzichten en concurrentiebenchmarks om innovatie te laten aansluiten bij de bedrijfsstrategie.
Het Innovation360-raamwerk start innovatieprojecten eveneens via gestructureerde analyses, zoals PESTLED-workshops en scenarioplanning. Daarmee worden problemen proactief gedefinieerd vóórdat ideevorming begint. Hoewel beide raamwerken data-gedreven innovatie aanmoedigen, integreert Innovation360 scenario- en toekomstverkenning explicieter.
Idee-selectie en Businesscase-ontwikkeling
Binnen productmanagement worden ideeën eerst gefilterd via strategische criteria voordat er tijd wordt besteed aan het opstellen van een businesscase. Alleen de waardevolle ideeën worden verder geëvalueerd. De businesscase dient vervolgens als gestructureerd beslisinstrument.
Het Innovation360-raamwerk stelt juist assumptietesten centraal. In plaats van direct een businesscase te ontwikkelen, valideert het raamwerk eerst de belangrijkste aannames via clustering, Risky Assumption Tests (RATs), hypothesevorming en experimentatie. Pas na validatie volgt de businesscase, gebaseerd op bewijs in plaats van veronderstellingen.
Mocht je toch met een businesscase willen werken, dan biedt het boek meerdere tools om keuzes te onderbouwen met meetbare data. Belangrijk is wel om aannames daarin te blijven toetsen, om foute investeringen te voorkomen.
Go-to-Marketstrategie en Softwareondersteuning
The Product Manager’s Handbook biedt algemene go-to-marketstrategieën, waaronder prijsstelling en markttoetreding. Mijn online cursus gaat hier veel dieper op in, met 12 lessen, 52 onderwerpen en 100 pagina’s over het vinden van de juiste markt, branche en toetredingsstrategie. Deze aanpak helpt bedrijven om niet alleen het juiste product te ontwikkelen, maar ook om het effectief te lanceren:
👉 business-developer.biz/how-to-find-a-best-buy-market
Ook software is essentieel voor het managen van product- en innovatiepipelines. Het Innovation360-raamwerk pleit voor een ideeënbank waarin ideeën gestructureerd worden geëvalueerd en geprioriteerd. Een Product Lifecycle Management (PLM)-systeem ondersteunt downstream productmanagement, waaronder performancetracking, afbouw en optimalisatie. Voor radicale productinnovatie biedt Innovation360 bovendien de benodigde tools.
Pre-launch Validatie
Het Product Manager’s Handbook bevat een prelaunch checklist van 20 vragen (pagina 223), terwijl het Innovation360-raamwerk 55 validatievragen gebruikt — een aanzienlijk grondigere aanpak vóór lancering.
Vaardigheden, Competenties en Leiderschap
Productmanagement legt nadruk op individuele competenties: 15 basisvaardigheden, leiderschapskenmerken en stakeholdermanagement. Of deze competenties wetenschappelijk zijn gevalideerd, is echter niet duidelijk.
Innovation360 wijdt een volledig boek aan organisatiecapaciteiten, innovatiecultuur en leiderschapsstijlen, onderbouwd met InnoSurvey-assessments. Ook How to Assess and Measure Business Innovation komt aan bod, inclusief The Ten Faces of Innovation van Kelley en Littman. Dit is gebaseerd op IDEO’s praktijkervaring, niet op peer-reviewed onderzoek.
Met de Competency Analyzer van Innovation360 kunnen bedrijven niet alleen productmanagementvaardigheden meten, maar ook bredere innovatiecompetenties. Om te waarborgen dat competenties effectief worden toegepast—en dat vragen echt meten wat ze moeten meten—raad ik aan om een consultant in te schakelen. Ik kan je daarbij helpen.
Conclusie: Hoe Kun Je Beide Raamwerken Succesvol Inzetten?
Voor bestaande producten is het productmanagementraamwerk zeer geschikt.
Voor nieuwe productontwikkeling is een combinatie van beide raamwerken het krachtigst.
Voor radicale innovatie is het Innovation360-raamwerk beter uitgerust.
Voor totaal innovatiemanagement (dus ook buiten producten) biedt Innovation360 structuur voor processen, businessmodellen en organisatie-innovatie.
Laten We Spreken: Hoe Verbeter Jij Jouw Product- en Innovatiestrategie?
Heb je moeite met het balanceren van je productportfolio, het selecteren van de juiste innovatieprojecten of het afstemmen van upstream en downstream strategieën?
🚀 Laten we sparren over hoe jij jouw product- en innovatiesucces kunt maximaliseren!
Laten We Spreken: Overweeg je Nieuwe Software?
Overweeg je software voor productmanagement, lifecycle management, productinformatiebeheer, of innovatie (ideeënmanagement, campagnebeheer, innovatieplatforms, of maatwerksoftware)?
🚀 Laten we praten over hoe software jouw product- en innovatiemanagement kan versterken!
